شب عاشقان بی‌دل چه شبی دراز باشد
تو بیا کز اول شب در صبح باز باشد
عجبست اگر توانم که سفر کنم ز دستت
به کجا رود کبوتر که اسیر باز باشد
دورهمی‌های زیر کرسی و شنیدن قصه‌های شاهنامه و فال حافظ!
سفره رنگین و قرمز یلدا سن و سال نمی‌شناسد؛ از دیرباز تا کنون در میان ایرانیان پابرجاست و خاطرات آن از یادها نمی‌رود.
اگر مشتاق دانستن فلسفه شب یلدا هستید، داستان را از زبان تاج بشنوید!
شب یلدا از غروب آخرین روز پاییز آغاز شده و طلوع اولین روز زمستان به پایان می‌رسد.
مناسبت‌های تقویم شمسی و ایران باستان همواره دلچسب و خاطره‌انگیز بوده و کمتر کسی است که ذوق برگزاری آن‌ها را نداشته باشد، اما شب یلدا کی هست؟
تاریخ شب یلدا مصادف با 30 آذر ماه (21 دسامبر) می‌باشد؛ شب یلدای 1402 نیز با آخر هفته و روز پنج شنبه یکی شده است.
قدمت برگزاری جشن شب یلدا در سرزمین پارس به بیش از هفت هزار سال می‌رسد.
در دوران داریوش یکم یلدا به تقویم رسمی ایرانیان باستان وارد شد؛ تقویمی که از گاه شماری مصری‌ها و بابلی‌ها برگرفته شده‌است.
نقل‌های زیادی در این زمینه مطرح شده مانند اینکه؛
دی ماه نماد سرما و نشان از دیو و اهریمن دارد و آذر نماد آتش، گرما و زندگی و زایش است؛ پس نیکوست که آخرین روز از پاییز گرامی داشته شود.
یا پیشینیان بر این عقیده بودند که تاریکی نشان پلیدی و روشنایی مظهر نیکی و زندگی است پس به دلیل اینکه آخرین روز پاییز طولانی‌ترین شب سال است و با شروع زمستان و پایان یافتن پاییز، روزها کم کم رو به طولانی شدن می‌رود، این شب را جشن گرفته و با این کار مژده پیروزی نور بر تاریکی سر می‌دادند.
و اما واژه یلدا ...
یلدا به معنای تولد و زایش، واژه‌ایست که میان مسیحیان رواج داشته و به زبان سُریانی می‌باشد.
در تاریخ نیز آمده پیروان اولیه دین مسیحیت که زندگی سختی در رُم داشتند به ایران کوچ کرده و به علت نزدیکی فرهنگی میان مسیحیان و مردمان ایران زمین، این واژه سُریانی به زبان پارسی راه پیدا می‌کند.
البته در کتاب "آثار الباقیه" نوشته ابوریحان بیرونی، تقویم‌شناس و دانشمند، از شب یلدا با نام "میلاد اکبر" که منظور از آن "میلاد خورشید" است، یاد شده.
چون از فردای این شب، چله بزرگ زمستان آغاز می‌شود به آن شب چله می‌گفته‌اند.
در تقویم زمان ایرانیان باستان هر سال دو چله داشت، چله تابستان و چله زمستان!
چله تابستان از ماه تیر و چله زمستان از ماه دی آغاز میشد. هر یک از چله‌ها نیز به دو دوره تقسیم می‌شدند؛ چله بزرگ و چله کوچک.
چهل روز آغازین هر چله را چله بزرگ و بیست روز بعدی را چله کوچک می‌نامیدند.
با شروع زمستان و درست پس از شب یلدا، چله بزرگ زمستان (از ابتدای ماه دی تا دهم ماه بهمن) آغاز میشد که شدت سرما نیز در آن بیشتر از چله کوچک (یازدهم ماه بهمن تا اول اسفند) بود.
مردم پیشتر به جای کرسی و بخاری دور آتش جمع می‌شده‌اند. آتش در گذشته سمبل خورشید بوده و به پاسداشت خورشید، آتش برپا می‌کردند.
البته به عقیده برخی نیز روشن کردن آتش برای فراری دادن تاریکی و اهریمن بوده است.
از دلچسب‌ترین آداب شب یلدا، تفال زدن به حافظ است!
در دورهمی‌های شب چله معمولا بزرگ مجلس برای حاضرین تفالی به دیوان حافظ می‌زند. مخاطب فال نیت کرده و بزرگ مجلس پیش از باز کردن دیوان حافظ این جمله یا شبیه به این را به زبان می‌آورد :«ای حافظ شیرازی، تو محرم هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی …»
غزل بالا سمت راست جواب تفال است؛ اگر فال از وسطِ غزل آغاز شده باشد باید از صفحه پشت و ابتدای غزل خوانده شود، شاهد فال نیز سه بیت از غزل بعدی است.
مثل‌ها و افسانه‌های قدیمی که قهرمان آن‌ها دیوان و پریان و جانوران بودند از قصه‌های هیجان انگیز و سرگرم کننده‌ای بود که بزرگان برای جمع تعریف می‌کردند.
معمولا نیز در هر نقطه‌ای از کشور قصه‌های مربوط به فرهنگ خودشان گفته می‌شده؛ خراسانی‌ها قصه‌های شاهنامه و آذربایجانی‌ها از داستان‌های حسین کُرد شبستری می‌خواندند.
شیوه نقالی جذابیت شاهنامه خوانی را دو چندان می‌کرده، شاهنامه خوانی رسمی که از دیرباز رواج داشته اما متاسفانه اکنون از یادها رفته است.
شما خیلی خوش شانس هستید اگر در خانواده‌تان فردی را دارید که در دورهمی‌های شب‌های یلدا برای‌تان نقالی می‌کند!
از جذاب‌ترین آیین‌هایی که تاکنون به قوت خود پابرجاست، سفره شب چله و خوردنی‌های آن است.
شب چله در زمانهای قدیم سفره‌ای به نام میَزد پهن میشد که در آن میوه‌های تر و خشک، آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان، لُرک عضو جدایی ناپذیر سفره بود.
عطردان، آتشدان، بخوردان و بَرسَم (شاخه گیاهی خاص و یا فلز برنج و نقره، بَرسَم را تشکیل می‌داده که وسیله‌ای برای دعا خوانی بوده است) نیز از دیگر اجزای سفره یلدا بوده‌اند.
فلسفه خوراکی های جشن یلدا
آجیل شب یلدا شامل چیست؟
دلیل وجود هندوانه و انار در سفره شب یلدا چه بوده؟
در جشن شب یلدا همواره خوراکی و میوه‌های ویژه‌ای برای پذیرایی وجود داشت که انتخاب هر یک فلسفه‌ای داشت و نماد چیزی بود.
در کنار تمام آداب و جذابیت‌هایی که شب یلدا دارد، هدیه دادن و هدیه گرفتن در این شب آن را دلچسب‌تر و به یادماندنی‌تر خواهد کرد.
تنها هدیه دهنده و هدیه گیرنده هستند که از میزان ارزشمندی هدایای خود آگاهند و کوچکی و بزرگی، گرانی و ارزانی آن نیز بهترین بودنش را مشخص نمی‌کند.
از هدیه‌هایی که می‌توان در شب یلدا به یکدیگر هدیه داد می‌توان به صنایع دستی مانند ظروف مسی فیروزه کوبی، میناکاری، انواع کتاب شعر، دیوان حافظ و حتی خشکبار و آجیل اشاره کرد.
در میان هدایای شب یلدا اما، طلا جایگاه خود را حفظ کرده خصوصا به عنوان هدیه عروس و داماد و هدایای نامزدی!
طرح‌های مدرن و مینیمال طلای تاج، آن را برای هدیه دادن و هدیه گرفتن بسیار خواستنی کرده مخصوصا زمانی که در بسته بندی‌های جادویی تاج قرار می‌گیرد.
بدون شک وجود بسته بندی جذاب، هیجان و ذوق باز کردن هدیه را دوچندان می‌کند؛ تاج نیز با دقت به این جزئیات طراحی بسته بندی‌های خود را جادویی کرده تا شریک لحظه‌های زیبای شما باشد.
در هدایای شب یلدا مگر می‌شود از فالنامه حافظ گذشت؟!
تاج برای تمامی سفارت یلدا که از طریق سایت و نیز به صورت حضوری ثبت می‌شوند، در کنار بسته بندی مدرن و جادویی‌‌اش، گیفت شکلات تاج و فالنامه حافظ را نیز همراه کرده تا هدیه شما بوی یلدا دهد!
برای خرید طلا از گالری تاج گزینه‌های متنوعی پیش روی شماست که می‌توان به انگشتر طلا، دستبند، گوشواره و گردنبند، انواع پیرسینگ، دستبندهای چرم و طلای تاج درسا، آویز گردنبند و آویز ساعت مخصوص اپل واچ و ساعت‌های کلاسیک و ... اشاره کرد.
مشتاق حضور شما در یلدای تاج هستیم!
برا ی مشاهده لندینگ یلدایی تاج و محصولات اناری تاج به صفحه زیر مراجعه کنید: